9 مورد مهمی که گوش در مورد سلامتی می گوید!

حس پنجگانه در برقراری ارتباط با جهان اطراف کمک میکنند و در رابطه با سلامت بدن نیز علایمی را نشان میدهند. مثلا ممکن است ظاهر گوش ها جوانبی از سلامت عمومی بدن و بیماری های جدی مثل عفونت، مشکلات کلیوی و بیماری های قلبی-عروقی را نشان دهند، که در اینجا به برخی از مهمترین این موارد اشاره میکنیم:

1. پوسته پوسته شدن و خشک شدن گوش
اگر موم گوش و پوست کانال گوش خارجی، پوسته پوسته و خشک باشد، این امر میتواند ناشی از اگزما، پسوریازیس (هرچند شایع نیست) و حتی قارچ باشد، اگر در کانال گوش خود جوش هایی دیدید، بهتر است به پزشک متخصص گوش حلق و بینی مراجعه کنید.

2. زنگ زدن گوش ها (وزوز گوش/ تینیتوس)
زنگ مداوم، صدای سوت، سروصدا و همهمه در گوش که بطور کلی، وزوز گوش/ تینیتوس اطلاق میشود، اغلب منشا آن خود گوش است و میتواند از یک یا هر دو گوش و یا حتی سر شنیده شود و ممکن است ناشی از حضور شما در کنسرت ها یا رویدادهای ورزشی با صدای بلند، تجمع موم / جرم گوش، ضربه صوتی/ فیزیکی، عوارض جانبی داروها و... باشد، همچنین میتواند نشانه ای از بیش از 200 حالت مختلف مثل استرس و اضطراب، مشکلات فشار خون، افسردگی و .... باشد.

حتی در برخی مواقع ممکن است صدا‌هایی که در گوش می‌شنوید در محل اتصال مفصل فک تحتانی با جمجمه (مفصل تمپورومندیبولار یا TMJ) در اثر عوارض صدمه به سر و گردن باشد.

• بهتر است در این گونه موارد در اسرع وقت به متخصص گوش حلق و بینی مراجعه نمایید، چراکه اگر به موقع درمان نشود، میتواند منجر به کم شنوایی ناگهانی شود، در واقع اگر وزوز گوش بیش از 6 ماه به طول بینجامد، فرد مستعد ابتلا به تینیتوس مزمن است که در موارد خاصی ممکن است به سایر اختلالات شنوایی منجر شود.

3. ترشحات مداوم از گوش
اگر موم / جرم یا ترشحات مداوم بعد از یک ورزش طولانی مدت یا زمانی که صبح بیدار میشوید از گوشتان بیرون میریزد، میتواند یک عفونت یا بیماری مزمن گوش باشد. البته گوش مرطوب میتواند به دلیل تعریق و ورزش زیاد هم باشد بنابراین نگران نباشید اگر در روزهای گرم تابستان از گوش شما وکس بیرون می آید.

4. خارش گوش
هرگز بصورت روزانه نیازی به خارش گوش نیست، اما اگر به دلیل خارش، انگشتان خود را بطور دایم در گوش خود فرو میکنید، ممکن است به علت محرکاتی مثل عفونت گوش خارجی (قارچی شدن)، بعضی از بیماری های گوشی، عادات عصبی، آسیب دیدن مجرای گوش و بیماری های پوستی مانند پسوریازیس (در داخل یا خارج گوش) یا درماتیت باشد. اگر این حالت طولانی و منجر به درد شد، حتما به متخصص گوش حلق و بینی مراجعه نمایید و از انجام درمان های خانگی پرهیز کنید.

(پسوریازیس زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی اشتباها به پوست حمله میکند و این برای گوش ها (که پوست نازکی دارند)، میتواند بسیار دردناک باشد و ممکن است منجر به تجمع پوست مرده و اختلال شنوایی شود.)

• همچنین خارش، انسداد و یا ورم گوش ممکن است بدلیل آلرژی باشد، زیرا بینی و گوش با شیپوراستاش در ارتباطند و زمانی که بینی میگیرد میتواند منجر به احساس کیپی در گوش ها شود.

5. گوش / ترشحات بدبو
موم / جرم گوش باید بی بو باشد، اما اگر بوی بدی دارد ( یا مثلا سبز رنگ است)، علامتی از عفونت است، که میتواند منجر به عفونت شدید و در برخی موارد حتی پسوریازیس شود. توصیه می شود در این گونه موارد حتما به متخصص گوش حلق و بینی مراجعه نمایید.

6. رنگ و شکل غیر معمول/ نامتعارف گوش
شکل و اندازه غیر معمول گوش، مثل گوش های کوچک (و دارای مجاری کوچک) و همچنین قرمز شدن بی دلیل گوش یا وجود زوائد گوشتی در روی گوش با ابتلا به مشکلات کلیوی یا درست کار نکردن کلیه ها ممکن است مرتبط باشند که دلیل اصلی این امر کماکان ناشناخته باقی مانده، بعلاوه تغییر رنگ به طوریکه قرمزی و گرم شدن بیش از حد حتی یکی از گوش ها تنها در عرض چند ثانیه اتفاق افتد از نشانه های سندروم " قرمزی گوش " است، ولی بهتر است به متخصص مراجعه کنید و سونوگرافی و آزمایشات کلیوی را انجام دهید.

همچنین گوش های قرمز میتواند به خاطر آفتاب سوختگی، عفونت های پوستی مثل سلولیت و یا مشکلی در سلامتی غدد آدرنال رخ دهد (غدد آدرنال مسئول تولید هورمون آدرنالین هستند که بدن را برای واکنش در وضعیت استرس زا آماده میسازد و گوش های قرمز میتوانند نشانه کمبود آدرنالین باشند.)
اگر گوش ها رنگ پریده باشند میتواند به معنی کمبود ویتامین و کلسیم در بدن باشد.

7. چاله، برآمدگی و شیارهای گوش
سندرم بکویت ویدمن، در کنار علایمی مانند بدن نامتناسب و بزرگ، قند خون پایین و وجود برخی تومورها میتواند باعث ایجاد چاله، حفره و شیارهای کوچکی در اطراف گوش شود که در صورت عدم درمان، ممکن است تشدید شوند، بنابراین توصیه میشود که فورا به متخصص مراجعه کنید.

8. چین و چروک نرمه گوش/ خطوط روی لاله گوش
یکی از راههای تشخیص بیماری های قلبی-عروقی برای متخصصان دقت در ویژگی های ظاهری لاله گوش است. چراکه چروک مورب در لوب / نرمه گوش ممکن است نشانه ای از بیماری قلبی باشد، این چروک که "علامت فرانک" نامیده میشود، هنوز علت دقیقش شناخته نشده ولی اکثر کسانی که این علامت را دارند، بیماری قلبی نیز دارند. همچنین خطوط اریب لاله گوش( لاله گوش زاویه دار و مورب ) را میتوان در کنار عواملی چون سن، قد، عوامل ارثی و دیابت بعنوان نشانه ای مهم در ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی( عروق کرونری ) در نظر گرفت.

9. گوش درد
درد گوش راجعه میتواند ناشی از مشکلات موجود در دهان (بویژه مفصل فک تحتانی)، برخی اختلالات گردن، عفونت گلو، تجمع موم فشرده شده در گوش، آبسه دندان یا دندان قروچه باشد که در صورت وجود علت اول، میتواند هنگام جویدن، صحبت کردن و یا حتی باز کردن دهان بدتر شود، در این گونه مواقع بهتر است به یک دندانپزشک هم مراجعه نمایید، ولی اگر درد یکسره و بسیار شدید باشد از خود ارگان گوش ناشی میشود مانند عفونت گوش خارجی یا گوش میانی(بهمراه وجود مایع در پشت پرده گوش).

• گوش درد موقت میتواند به خاطر تغییرات ناگهانی در فشار هوا (مثلا زمان بلند شدن و نشستن هواپیما یا حرکت آسانسور) ، اوایل سرماخوردگی و آنفولانزا، عفونت و یا وجود یک شی خارجی در گوش باشد. گلو درد و سینوزیت هم از علل شایع گوش درد مزمن هستند.

• گوش درد توام با گرفتگی شدید ممکن است بدلیل پارگی پرده گوش ایجاد شود. پارگی پرده گوش میتواند بدلیل ضربه فیزیکی / صوتی به گوش یا تغییر در فشار هوا / آب (مثلا غواصی در عمق زیاد) ایجاد شود. توصیه میشود در این گونه موارد قبل از انجام هرگونه خود درمانی خانگی، حتما به پزشک متخصص گوش حلق و بینی مراجعه نمایید.

• گوش درد در مورد کودکان (و مخصوصا در نوزادان کمتر از 6 ماه) اگر طی یکی دو روز بهتر نشد و یا با تب، استفراغ، تورم گلو و اطراف گوش و ترشح گوش همراه شد، حتما به متخصص اطفال مراجعه کنید.